RODZAJE, TYPY I FAZY MIGRENY
Migrena jest chorobą na którą składa się wiele różnych objawów. Dla większości osób główną cechą migreny jest bolesny ból głowy. Inne objawy to np. zaburzenia widzenia, nadwrażliwość na światło, dźwięki i zapachy, oraz nudności i wymioty. Objawy różnią się w zależności do osoby a każdy może mieć różne objawy w czasie kolejnych ataków tej choroby. Ataki migreny mogą różnić się długością oraz częstotliwości. Migreny trwają zwykle od 4 do 72 godzin, ale większość osób nie ma żadnych objawów między atakami. Migreny mogą mieć ogromny wpływ na wykonywaną pracę, rodzinę i życie społeczne.
Różne rodzaje migreny
Istnieją różne rodzaje migreny. W 1988 roku stworzono międzynarodowy system klasyfikacji migren, który został przyjęty przez Światową Organizację Zdrowia. Ten był aktualizowany w styczniu 2004 roku i jest podstawą do określenia różnych rodzajów bólów głowy.
Wybrane rodzaje migren - charakterystyka
Migrena oczna
Oczne migreny (czasem nazywane oczne lub migreny siatkówki) są rzadkimi wariantami migreny, które charakteryzują się powtarzającymi się przypadkami zaburzeń widzenia, w postaci ślepoty na jednej stronie pola widzenia. Zaburzenia te zazwyczaj trwają od minuty do godziny i występują zwykle przed rozpoczęciem się migreny.
Migrena oftalmoplegiczna
Oftalmoplegiczna migrena jest rzadką odmianą migreny, która występuje najczęściej u młodszych dorosłych i u dzieci. Ten typ migreny rozpoczyna się intensywnym bólem migrenowym za okiem i cechuje się występowaniem podwójnego widzenia lub porażeniem mięśni ocznych, co powoduje opadanie powiek. U pacjentów mogą również wystąpić wymioty i drgawki w czasie tego rodzaju migreny. Lekarz może chcieć sprawdzić mózg w celu potwierdzenia lub wykluczenia obecności, tętniaka, albo zmian w mózgu, aby sprawdzić, czy może to być powód migreny.
Migrena menstruacyjna
Jak nazwa wskazuje, ten rodzaj migreny związany jest z cyklem miesiączkowym u kobiet i wahaniami hormonów, które go poprzedzają. Ponad połowa kobiet z migreną tego rodzaju zgłasza nagłe pogorszenie objawów przed wystąpieniem okresu. Migreny spowodowane przez miesiączki są zazwyczaj cięższe i dłużej trwają niż migreny w innych porach miesiąca.
Migrena zwana zespołem Bickerstaff
Migrena, znana zespołem Bickerstaffa zazwyczaj powoduje zawroty głowy, pojawiające się przed bólem głowy. Ten wariant migreny może również powodować dzwonienie w uszach, zaburzenia mowy, utratę równowagi, omdlenia, a nawet utratę przytomności przed bólem głowy. Ten rodzaj bólu głowy występuje najczęściej u dorastających dziewcząt i młodych kobiet, więc badacze uważają, że jest najprawdopodobniej związany ze zmianami hormonalnymi, które przede wszystkim wahają się u kobiet w tym wieku.
Migrena brzuszna
Ten rodzaj migreny dotyka przede wszystkim dzieci. Objawy migreny brzusznej zwykle trwają do 72 godzin i obejmują nudności, wymioty oraz uderzenia gorąca. W przypadku dzieci, które zmagają się z tym typem migreny, przez dłuższy okres czasu, objawy mogą również obejmować problemy z deficytem uwagi, albo opóźniony rozwój. Ten wariant jest bardziej powszechny u dzieci, w rodzinach których występują rodzinie migreny.
Migrena przewlekła
Pacjenci, którzy doświadczają powtarzających się migren mogą mieć odmianę o nazwie chroniczne migreny. Ludzie z tymi migrenami cierpią zwykle na bóle głowy przez co najmniej połowę dni w miesiącu; u wielu będą to migreny występujące codziennie lub prawie codziennie. Ten typ migreny zwykle zaczyna się u nastolatków lub na początku 20.roku życia a częstotliwość występowania migreny rośnie z czasem. Wielu pacjentów z przewlekłą migrenę cierpi również na depresję.
Bóle głowy czy migreny?
Rozróżnienie różnych rodzajów bólu głowy może być trudne. Można doświadczać różnych rodzajów bólów głowy w różnych okresach życia z różnych powodów. Na przykład, jeśli ma się migrenę mogą również wystąpić inne rodzaje bólów głowy. Prowadzenie obserwacji przebiegu migreny lub dziennika bólu głowy jest bardzo przydatne i może być bezcenne w celu zidentyfikowania określonego rodzaju ból głowy.
Kilka faktów o migrenie
Oto kilka kluczowych problemów związanych z migreną:
- Przyczyna migreny jest nadal w dużej mierze nieznana.
- Migreny mogą być poprzedzony aurą, zaburzeniami czucia, a następnie silnymi bólami głowy z jednej strony.
- Migrena w większości dotyka osób pomiędzy 15-55 rokiem życia.
- Niektórzy ludzie, którzy cierpią z powodu migreny mogą określić czynniki, które powodują bóle głowy, takie jak alergie, światło i stres.
- Niektórzy ludzie odczuwają sygnały ostrzegawcze, poprzedzające wystąpienie migrenowego bólu głowy.
Co robić gdy mamy napad migreny?
Wiele osób cierpiących na migrenę może zapobiec wystąpieniu pełnego ataku migreny poprzez wpływ na znaki ostrzegawcze.
- Niektóre leki mogą wyeliminować lub zmniejszyć ból.
- Konkretne leki mogą pomóc w przypadku niektórych chorych.
- Ludzie, którzy cierpią na skutek poważnych ataków mogą przyjmować leki zapobiegawcze.
Czy jest jakieś skuteczne leczenie migreny?
Złożony charakter migreny oznacza, że są dostępne różne zabiegi, które stosuje się indywidualnie. Obecnie nie ma lekarstwa na migrenę.
Przyczyny migreny
Nie jest znana przyczyna migreny, chociaż większość ludzi przejawia genetyczne predyspozycje do migreny. Jeśli są oni podatni na migreny mogą zauważyć u siebie pewne wyzwalacze, które powszechnie wokół nich występują. Należą do nich:
- stres,
- brak żywności,
- picie alkoholu,
- zmiany hormonalne u kobiet,
- brak snu,
- zmiany środowiska.
Najczęstsze typy migreny
Kategorie migren
Najczęstsze typy migreny można podzielić na dwie kategorie:
- migrena z aurą,
- migrenę bez aury.
Czym jest aura?
Aura jest terminem używanym do opisania neurologicznych objawów migreny, najczęściej występuje w postaci zaburzeń widzenia.
W przypadku zaburzeń widzenia w przebiegu aury występują:
- martwe punkty
- kolorowe plamy
- błyski lub gwiazdki
- migające światła przed oczami
- widzenie tunelowe
- zygazaki przed oczami
- czasowa ślepota
Inne objawy aury mogą obejmować:
- drętwienie lub mrowienie,
- zawroty głowy,
- uczucie wirowania (zawroty głowy).
Niektórzy w czasie aury skarżą się na zmiany pamięci, uczucie strachu i zamieszania oraz częściowy paraliż lub omdlenie. Te objawy neurologiczne pojawiają się zazwyczaj przed wystąpieniem bólu głowy.
Etapy migreny obejmują pewne fazy
Migreny mają poszczególne etapy. Większość ludzi doświadcza więcej niż tylko jedną fazę. Nie każdy będzie doświadczał aury ale jest możliwe, że wystąpią objawy aury bez bólu głowy. Każdy etap migreny może różnić się długością oraz ciężkości.
Etapy migreny to:
Faza ostrzegawcza migreny
W tej fazie migreny występują zmiany fizyczne i psychiczne, takie jak zmęczenie, pragnienie zjedzenia słodkiego pokarmu, zmiany nastroju, uczucie pragnienia oraz sztywny kark. Te odczucia mogą trwać od 1 do 24 godzin.
Faza aury
Aura może to trwać od 5 do 60 minut. Objawy w fazie aury mogą obejmować zaburzenia widzenia, takie jak migające światła lub objawy czuciowe takie jak np. mrowienie.
Faza głównego ataku
Faza głównego ataku składa się z bólu głowy a trwa między 4 i 72 godzin. Ból głowy jest zwykle opisywane jako pulsujący i jednostronny.
Faza postsyndromalna
Większość migreny ustępuje powoli, choć niektóre mogą ustąpić po nagłych wymiotach, np. wymienione etapy i ich objawy, odróżniają migreny od bólów głowy.
Możliwość diagnozy migreny
Nie ma konkretnego testu, który mógłby zdiagnozować migreny. Diagnoza będzie zależeć od historii choroby i wykluczenia innych przyczyn ataków. Jeśli współistnieją z migreną inne choroby, to należy to wziąć pod uwagę przy jej leczeniu. Potwierdzenie rozpoznania migreny i wdrożenie odpowiedniego leczenia może zapobiec niektórym atakom migreny i pomóc w skuteczniej kontroli kolejnych ataków.
Dziennik migreny
Gdy chory cierpi na migrenę, powinien odwiedzić swojego lekarza i podać mu dane dotyczące przebiegu migreny. Prowadzenie rejestru przebiegu migreny może być bardzo pomocne dla lekarza, by miał jasny obraz migreny pacjenta. Dziennik migreny obejmuje informacje takie jak:
- kiedy rozpoczął się ból głowy
- jak często zdarzają się migreny
- czy są inne objawy (takie jak wymioty lub problemy ze wzrokiem)
- ile czasu minęło od ostatniego ataku
- gdzie występuje ból głowy
- czy ból jest pulsujący, czy przeszywający
Lekarz powinien wziąć pod uwagę wiele aspektów życia codziennego, takich jak:
- co i kiedy jeść
- leki
- witaminy i produkty zdrowotne, które można przyjmować
- ćwiczenia
- ile potrzeba snu
- inne czynniki, takie jak pogoda
- kobiety powinny odnotować szczegóły dotyczące ich cyklu menstruacyjnego
Artykuł przygotowała Małgorzata Ignaszak z SUI Psychologia Coaching z Poznania.